Bằng mọi giải pháp, khoanh vùng dập dịch tả lợn châu Phi

Bệnh dịch tả lợn châu Phi tiếp tục diễn biến phức tạp

Báo cáo về diễn biến và kết quả công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn Thành phố, ông Nguyễn Đình Đảng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, Thủy sản và Thú y Hà Nội (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) cho biết: Tính đến ngày 3/8, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) đã xuất hiện tại 22.316 hộ chăn nuôi thuộc 845 xã của 34 tỉnh, thành phố trên cả nước, với tổng số lợn chết và buộc phải tiêu hủy là 154.996 con.

Tại Hà Nội, tính đến cùng thời điểm, dịch DTLCP xảy ra tại 23 xã, 155 thôn với 490 hộ chăn nuôi bị ảnh hưởng. Tổng số lợn buộc phải tiêu hủy là 10.592 con, với tổng trọng lượng tiêu hủy đạt 662.692 kg.

Ổ dịch DTLCP đầu tiên trong năm 2025 được ghi nhận ngày 16/6 tại xã Dũng Tiến (huyện Thường Tín cũ, nay là xã Thượng Phúc). Đến ngày 19/7, ổ dịch này đã qua 21 ngày không phát sinh lợn ốm, chết hoặc có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút DTLCP.

Hiện, bệnh dịch tả lợn châu Phi tiếp tục diễn biến phức tạp trên phạm vi cả nước, ghi nhận tại nhiều tỉnh, thành phố, bao gồm các địa phương giáp ranh với Hà Nội, tiềm ẩn nguy cơ lây lan cao vào địa bàn Thành phố.

Vi rút Dịch tả lợn Châu Phi có khả năng đề kháng cao, tồn tại lâu ngoài môi trường. Trong khi đó, vắc xin thương mại hiện nay chủ yếu có tác dụng tạo miễn dịch với chủng Genotype II, chưa đáp ứng được yêu cầu phòng bệnh đối với biến chủng mới Genotype I + II (chiếm khoảng 50%) đang lưu hành rộng rãi.

Chưa kể thời tiết nắng nóng kéo dài xen kẽ các đợt mưa lớn, bão lũ trong mùa cao điểm gây suy giảm sức đề kháng của vật nuôi, đồng thời làm gia tăng nguy cơ tồn lưu và phát tán mầm bệnh trong môi trường.

Cùng đó là tình trạng vận chuyển, buôn bán trái phép sản phẩm không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch vẫn diễn ra phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh mở rộng hệ thống giao thông và sáp nhập địa giới hành chính.

Cũng theo Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, Thủy sản và Thú y Hà Nội, một bộ phận người dân, hộ chăn nuôi chưa nhận thức đầy đủ, chưa chấp hành tốt việc khai báo dịch bệnh, tiêu hủy gia súc bệnh, xử lý chất thải, cũng như chưa tuân thủ nghiêm ngặt quy trình an toàn sinh học trong chăn nuôi.

Tình trạng giết mổ nhỏ lẻ, không phép vẫn tồn tại song song với các cơ sở giết mổ tập trung đã được đầu tư, xây dựng và đưa vào hoạt động tại một số địa phương.

Việc quản lý nguồn gốc sản phẩm động vật kinh doanh tại các chợ còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tại các chợ cóc, chợ tạm với số lượng lớn và phân tán. Phần lớn các chợ này do cấp xã quản lý, trong khi công tác kiểm tra phải thông qua Đoàn liên ngành nên khó triển khai thường xuyên, liên tục. Điều này gây khó khăn trong việc kiểm soát nguồn gốc, chất lượng sản phẩm và phòng, chống dịch bệnh hiệu quả…

Tại buổi làm việc các xã: Đoài Phương, Bất Bạt, Yên Xuân đã báo cáo công tác phòng, chống dịch tả lợn châu Phi. Các xã kiến nghị Thành phố sớm ban hành văn bản hướng dẫn việc hỗ trợ công tác phòng, chống dịch cho chính quyền địa phương; Xem xét hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời các khó khăn tại địa phương về nhân lực, vật tư, kinh phí phục vụ công tác phòng, chống dịch; Tổ chức đồng loạt tổng vệ sinh tiêu độc khử trùng phòng, chống dịch trên địa bàn; Bố trí lực lượng tập trung khoanh vùng dập dịch...

Quyết liệt triển khai các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Tạ Văn Tường cho biết, Sở đã tham mưu UBND Thành phố ban hành Kế hoạch số 339/KH-UBND ngày 25/11/2024 về phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm và thủy sản trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2025; kịp thời tham mưu UBND Thành phố ban hành Công điện số 10/CĐ-UBND ngày 1/8/2025 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh DTLCP. Sở cũng chủ động ban hành theo thẩm quyền các văn bản chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương triển khai đồng bộ một số giải pháp trọng tâm trong công tác phòng, chống dịch bệnh DTLCP.

Chi cục Chăn nuôi, Thủy sản và Thú y Hà Nội đã thành lập 5 tổ công tác, trực tiếp đến cơ sở, hướng dẫn các địa phương triển khai quyết liệt, kịp thời các biện pháp phòng, chống khi phát sinh ổ dịch DTLCP; phối hợp chặt chẽ với Công an Thành phố và Sở Công Thương tổ chức các đợt kiểm tra liên ngành đối với hoạt động giết mổ, vận chuyển, kinh doanh lợn và sản phẩm từ lợn trên địa bàn Thành phố. Qua đó đã phát hiện và xử lý hình sự 5 đối tượng liên quan đến hành vi giết mổ, buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ lợn chết, lợn mắc bệnh không bảo đảm an toàn thực phẩm tại các chợ và cơ sở kinh doanh; hướng dẫn UBND xã Suối Hai kiểm tra, xử phạt hành chính đối với 2 trường hợp vận chuyển vứt xác lợn nhiễm bệnh ra môi trường…

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cũng đề nghị UBND Thành phố xem xét, chỉ đạo thực hiện 7 giải pháp triển khai trong thời gian tới, như: Chủ động theo dõi, cập nhật thường xuyên tình hình dịch bệnh, bao gồm các biến chủng vi rút mới, đặc điểm dịch tễ và phạm vi phân bố; kịp thời tham mưu, điều chỉnh, tổ chức triển khai các biện pháp phòng, chống dịch phù hợp với thực tế, đảm bảo hiệu quả và kiểm soát dịch bền vững.

Cùng đó tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và truy xuất nguồn gốc thịt lợn, sản phẩm từ lợn kinh doanh tại các chợ, chợ đầu mối và cơ sở phân phối trên địa bàn; Rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện quy hoạch hệ thống cơ sở giết mổ tập trung, đảm bảo phù hợp với phân bố theo vùng chăn nuôi trọng điểm; thuận lợi cho vận chuyển, kiểm soát dịch bệnh, truy xuất nguồn gốc và bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ tập trung theo hướng công nghiệp, bán công nghiệp, gắn với vùng nguyên liệu và chuỗi cung ứng an toàn. Từng bước thực hiện lộ trình xóa bỏ cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, thủ công không đảm bảo điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm; đồng thời hỗ trợ chuyển đổi nghề hoặc di dời về cơ sở giết mổ tập trung để quản lý hiệu quả...

Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đề nghị Thành phố cho phép Sở sử dụng nguồn hóa chất dự phòng phòng, chống dịch bệnh để thực hiện triển khai đợt tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng trên phạm vi toàn Thành phố, nhằm tiêu diệt mầm bệnh trong môi trường, chủ động phòng ngừa nguy cơ dịch bệnh lây lan; chủ trì tăng cường kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn chuyên môn về công tác phòng, chống dịch bệnh động vật…

Tại Hội nghị, lãnh đạo Sở Y tế, Sở Công Thương, cũng nêu một số biện pháp, khuyến cáo người dân: Không giết mổ, không mua thịt lợn bị nhiễm bệnh; không ăn thực phẩm sống; nấu chín kỹ thực phẩm trước khi ăn; các lực lượng chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm những hành vi tiêu thụ lợn bị nhiễm bệnh trên thị trường; tiêu hủy những sản phẩm có dấu hiệu bị nhiễm DTLCP; tuyên tuyền nâng cao nhận thức cho người dân, doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh về nguy hiểm của bệnh DTLCP…

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền yêu cầu các sở, ngành, đơn vị liên quan chủ động đề xuất, triển khai thực hiện những giải pháp cụ thể, nhằm thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi, nhất là DTLCP; hoàn thiện các căn cứ pháp lý đủ mạnh để thu hút đầu tư xây dựng điểm giết mổ tập trung.

Trước mắt, Sở Nông nghiệp và Môi trường và sở, ngành liên quan cần nghiên cứu, đề xuất khu giết mổ tập trung tạm thời, có cán bộ chuyên môn kiểm soát, chính quyền địa phương phối hợp quản lý, nhằm phục vụ nhu cầu tiêu thụ của thị trường, bảo đảm nguồn cung thực phẩm an toàn cho thị trường; kết nối, bảo đảm nguồn hàng thực phẩm cung ứng cho người dân, duy trì bình ổn giá…; Phối hợp với chính quyền địa phương rà soát, hướng dẫn việc tái đàn, từ đó hoàn thiện quy hoạch trang trại chăn nuôi tập trung xa khu dân cư, bảo đảm đủ các điều kiện theo quy định, nhằm thu hút, khuyến khích người dân, doanh nghiệp đầu tư mô hình chăn nuôi trang trại khép kín, chăn nuôi an toàn sinh học.

Các địa phương căn cứ tình hình thực tiễn, thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh, tiêu hủy lợn nhiễm bệnh; Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cần hướng dẫn cụ thể cho các địa phương về công tác phòng, chống dịch bệnh trong chăn nuôi gia súc, gia cầm và đề xuất cụ thể các cơ chế, chính sách phù hợp thực tiễn; Sở Văn hóa và Thể thao tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức phù hợp nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân và hộ chăn nuôi về nguy cơ lây lan dịch bệnh, ý nghĩa của việc khai báo, xử lý ổ dịch đúng quy định…